در این مقاله با ۱۰ باور خطرناک درباره کمک های اولیه که در شرایط بحرانی ممکن است به‌جای نجات، فاجعه‌بار تمام شوند آشنا می‌شوید. با دانستن این نکات، می‌توانید در شرایط اورژانسی به‌درستی عمل کرده و جان خود یا دیگران را حفظ کنید.
1. مالیدن کره یا نعنای پودر شده روی سوختگی
باور اشتباه: کره یا مواد چرب باعث تسکین و ترمیم سوختگی می‌شوند.
واقعیت: این مواد گرما را در پوست حفظ کرده، خطر عفونت را بالا می‌برند و مانع تشخیص شدت سوختگی می‌شوند.
راه درست: پوست را با آب خنک (نه یخ) برای ۱۰–۲۰ دقیقه شستشو دهید، سپس پوشش استریل بگذارید و اگر سوختگی شدید بود، به اورژانس مراجعه کنید.
2. خم کردن سر به عقب هنگام خون‌دماغ
باور: خم کردن سر به عقب می‌تواند خونریزی را متوقف کند.
واقعیت: خون به طرف گلو جریان می‌یابد، باعث حالت تهوع یا خفگی می‌شود.
راه درست: سر را کمی به جلو خم کنید و قسمت نرم بینی را برای ۱۰–۱۵ دقیقه فشار دهید.
3. استفاده از یخ روی سوختگی
باور: یخ باعث تسریع بهبود سوختگی می‌شود.
واقعیت: یخ باعث آسیب بیشتر به بافت پوست می‌شود.
راه درست: از آب خنک استفاده کنید و سپس سوختگی را با گاز استریل بپوشانید.
4. مالیدن الکل یا پراکسید روی زخم
باور: این مواد ضدعفونی‌کننده هستند و روند بهبود را سرعت می‌بخشند.
واقعیت: این مواد بافت سالم را آسیب زده و روند ترمیم را کند می‌کنند.
راه درست: زخم را با آب و صابون ملایم شستشو دهید، سپس چسب یا پماد آنتی‌بیوتیک استفاده کنید.
5. وادار کردن مصدوم به استفراغ در مسمومیت
باور: استفراغ سم را از بدن خارج می‌کند.
واقعیت: برخی سموم در هنگام برگشت به مری یا حلق آسیب بیشتری وارد می‌کنند.
راه درست: فوراً با اورژانس یا مراکز کنترل مسمومیت تماس بگیرید و طبق دستور عمل کنید.
6. استفاده از تورنیکت برای مارگزیدگی یا خون‌ریزی‌های شدید
باور: بستن محکم عضو جریان سم یا خون را متوقف می‌کند.
واقعیت: این کار می‌تواند سم را متمرکز کرده یا باعث قطع کامل خون‌رسانی شود.
راه درست: عضو را ثابت نگه دارید، پایین‌تر از سطح قلب قرار دهید و سریع به اورژانس مراجعه کنید. تورنیکت فقط در موارد خاص و توسط فرد آموزش‌دیده باید استفاده شود.
7. مالیدن یا خارج کردن جسم خارجی از چشم
باور: مالیدن چشم جسم را بیرون می‌آورد.
واقعیت: این کار باعث خراش قرنیه یا فرو رفتن بیشتر جسم در چشم می‌شود.
راه درست: چشم را با آب تمیز شستشو دهید و در صورت باقی ماندن جسم، به چشم‌پزشک مراجعه کنید.
8. نگه داشتن شدید فرد در حال تشنج
باور: برای متوقف‌کردن تشنج باید فرد را محکم نگه داشت.
واقعیت: این کار می‌تواند باعث شکستگی یا آسیب جدی شود.
راه درست: اطراف فرد را امن کنید، زیر سرش چیزی نرم بگذارید و بعد از اتمام تشنج، او را به پهلو بخوابانید.
9. نفس‌کشیدن در کیسه کاغذی هنگام هایپرونتیلاسیون
باور: این کار باعث آرام شدن می‌شود.
واقعیت: ممکن است باعث کمبود اکسیژن و بدتر شدن وضعیت شود.
راه درست: به فرد کمک کنید نفس‌های آرام و عمیق بکشد و در صورت تداوم مشکل، کمک پزشکی دریافت کند.
10. دراز کشیدن کامل در جریان حمله قلبی
باور: فرد باید کاملاً دراز بکشد تا استراحت کند.
واقعیت: این کار ممکن است فشار بر قلب را افزایش دهد و تنفس را دشوار کند.
راه درست: فرد باید نیمه‌نشسته باشد، شانه‌ها و سر کمی بالا باشد و فوراً اورژانس خبر شود.
چرا این باورها هنوز زنده‌اند؟
این باورها سال‌هاست که به‌صورت شفاهی منتقل شده و بسیاری از آن‌ها ریشه در فرهنگ یا تجربه‌های قدیمی دارند. اما علم امروز نشان داده که برخی از این روش‌ها نه‌تنها کمکی نمی‌کنند، بلکه می‌توانند آسیب جدی یا حتی مرگ به همراه داشته باشند. آموزش اصولی، به‌روزرسانی اطلاعات و استفاده از منابع معتبر، تنها راه مقابله با این باورهای خطرناک است.
جمع‌بندی نهایی
در شرایط اضطراری، تصمیم درست در چند ثانیه می‌تواند تفاوت بین نجات و از دست دادن یک زندگی باشد. برای همین:
همیشه آموزش‌های جدید کمک‌های اولیه را یاد بگیرید.
به اطلاعات قدیمی و بدون منبع اطمینان نکنید.
مهارت‌هایتان را تمرین کنید تا در لحظه بحران بدون تردید عمل کنید.
